Finantzaketa aukerak
EBko hainbat urtetarako finantza esparruak (HUFE) 2021-2027 aldirako 1,0743 bilioi euroko aurrekontua aurreikusten du EU-27rako, 2018ko prezioetan. Aurrekontu horretan sartu da Garapenerako Europako Funtsa. Next Generation EU susperraldi baliabidearekin batera (750.000 milioi euro), aurrekontuak EBri hurrengo urteetan aurrekaririk gabeko 1,8 bilioi euroko finantzaketa emateko aukera emanen dio, COVID-19aren pandemiatik suspertzea sustatzeko eta EBk zenbait jarduera esparrutan epe luzerako dituen lehentasunei eusteko.
Guztizko aurrekontua: 1.824.300 milioi euro
Next Generation EU (NGEU): 750.000 milioi euro
MFP 2021 – 2027: 1.074.300 milioi euro
Klima alderdiak eta alderdi digitalak integratzea
Klima: xedea, gastuaren % 30 programa guztietan
Digitala: : lehentasunezkoa programa guztietan, Susperrraldi eta Erresilientzia Mekanismoaren % 20
EBren gastua 2021-2027 aldirako
143.400 milioi euro - Merkatu bakarra, berrikuntza eta ekonomia digitala
1.099.700 milioi euro - Kohesioa, erresilientzia eta balioak
373.900 milioi euro - Baliabide naturalak eta ingurumena
22.700 milioi euro - Migrazioa eta mugen kudeaketa
13.200 milioi euro - Segurtasuna eta defentsa
98.400 milioi euro - Auzotasuna eta munduko gainerako tokiak
73.100 milioi euro - Europako administrazio publikoa
Eskualde Garapenerako Europako Funtsa eskualdeko ekonomiak garatzeko eta haien egitura doitzeko, aldaketa ekonomikorako, lehiakortasuna hobetzeko eta EB osoko lurralde lankidetzarako finantza laguntza emateko sortu zen.
Eskualde Garapenerako Europako Funtsak helburu hauek babestuko ditu:
- Europa lehiakorragoa eta adimentsuagoa, eraldaketa ekonomiko berritzaile eta adimenduna eta eskualdeetako IKT konektagarritasuna sustatuta betiere.
- Europa berdeagoa, karbonotan baxua, karbono emisio garbirik gabeko ekonomia erresiliente bateranzko trantsizioan, energia trantsizio garbia eta bidezkoa sustatzen duena, baita inbertsio berdea eta urdina, ekonomia zirkularra, klima aldaketa arintzea eta horretara egokitzea ere, arriskuen prebentzioa eta kudeaketa eta hiri mugikortasun jasangarria sustatuta betiere.
- Europa konektatuagoa, mugikortasuna hobea duena
- Europa sozialagoa eta inklusiboagoa, Eskubide Sozialen Europako Euskarria aplikatuz betiere
- herritarrengandik gertuago dagoen Europa, lurralde mota guztien eta tokiko ekimen guztien garapen integratu eta jasangarria sustatzen duena.
Kohesio politikaren barruan, EGF+ erakundeak EBko ekonomia, lurralde eta gizarte kohesioari laguntzen jarraituko du, estatu kideen eta eskualdeen arteko desberdintasunak murriztuz.
NBEUFen bitartez, EBko herrialdeek honako hauek eskaini behar dituzte:
- nekazarientzako oinarrizko ordainketa erregimen bat
- zuzeneko ordainketa berdeak (nekazaritzako metodo jasangarrietarako)
- nekazari gazteentzako ordainketa bat
EBko herrialdeek NBEUF ustiategi txiki eta ertainei, muga naturalak dituzten eremuetan jarduten duten nekazariei eta zailtasunak dituzten sektoreei laguntzeko erregimen espezifikoak finantzatzeko ere erabiltzen ahal dute.
NBEUFek nekazaritza merkatuak babestu eta egonkortzeko neurriak ere finantzatzen ditu. Neurri horiek Merkatuen Erakunde Komuneko zati dira.
LGPetan EBren honako helburu hauetan laguntzen duten neurri eta proiektuak jasotzen dira:
- nekazaritzaren lehiakortasuna hobetzea
- natura baliabideen kudeaketa jasangarria eta klima ekintza sustatzea
- landa ekonomia eta komunitateen lurralde garapen orekatua lortzea
Programak estatu edo eskualde mailan prestatzen dira eta EBko landa garapeneko helburuekin erlazionatutako helburu espezifikoak lortzeko lan egin behar dute.
Lehentasun berri eta indartuak
Programak lankidetza erraztu eta ikerketaren eta berrikuntzaren eragina indartzen du EBko politiken garapenean, laguntzan eta aplikazioan, eta, aldi berean, munduko erronkak jorratzen ditu. Ezagutza eta teknologia bikainak sortzen eta hobeki ezagutarazten laguntzen du.
Europako inbertsio jasangarriari, berrikuntzari eta enplegu sorkuntzari bultzada gehigarria emateko jomuga du InvestEU funtsak.
Horien mende gaude telefono mugikorrak edo autoen nabigazio sistemak erabiltzen ditugunean, edo telebista satelite bidez ikusten dugunean edo dirua ateratzen dugunean. Sateliteek berehalako informazioa ere ematen dute hondamendiak gertatzen direnean, hala nola lurrikarak, baso suteak edo uholdeak daudenean, eta horri esker larrialdi eta erreskate ekipoen artean koordinazio hobea lortzen ahal da.
Teknologia eta azpiegitura digitalek ezinbesteko eginkizun dute gure bizitza pribatuan eta gure enpresa ingurunean. Horien mende gaude komunikatzeko, lan egiteko, zientziari aurrera eginarazteko eta egungo ingurumen arazoei erantzuteko. Era berean, COVID-19aren pandemiak agerian utzi zuen, ez soilik zein heinetaraino dugun teknologia gure esku egonen delako konfiantza, baizik eta baita Europarentzat oso garrantzitsua dela munduko beste eskualde batzuetatik datozen sistema eta soluzioen mende ez egotea. DIGITAL programa helburu hori lortzeko diseinatuta dago.
Programak Batasunaren barne merkatuaren gobernantza indartuko du, enpresen lehiakortasuna –bereziki, ETEena– sustatuko du, gizakien, animalien eta landareen osasuna eta animalien ongizatea sustatuko ditu, eta Europako estatistikak finantzatzeko esparrua ezarriko du.
Horren helburu orokorra ekonomia jasangarri, zirkular eta energetikoki eraginkor bateranzko aldaketa egiten laguntzea da, energia berriztagarrietan oinarrituta egonen dena, klimaren aldetik neutroa eta erresilientea, eta, hala, garapen jasangarriari lagunduko diona.
EB Osasunaren alde programaren helburuak hauek dira: Batasunean osasuna hobetzea eta sustatzea; Batasuneko herritarrak babestea osasunerako larriak izaten ahal diren mugez gaindiko arriskuetatik; sendagaien, osasun produktuen eta krisialdietarako beharrezko produktuen eskuragarritasuna hobetzea, eta eskuragarri eta merkeago egitea; eta osasun sistemak, horien erresilientzia eta baliabideen eraginkortasuna indartzea.
Hezkuntzaren, prestakuntzaren, gazteriaren eta kirolaren arloetan jarduten duten erakunde publiko edo pribatu guztiek eskatzen ahal dute finantzaketa, egoitza EBko estatu kide guztietan eta programari lotutako hirugarren herrialdeetan duten Erasmus+ estatuetako agentzien laguntzarekin.
Europako Elkartasun Kidegoa zenbait esparrutako elkartasun jardueretan parte hartu nahi duten gazteentzako programa bat da. Besteak beste, behartsuentzako laguntza, laguntza humanitarioa, eta EB guztian eta horretatik kanpo osasun eta ingurumen ekintzari laguntzea.
Programak gazteei aukera ematen die gizarteari ekarpen garrantzitsua egiteko, baina horretarako ez ezik, esperientzia paregabea izateko eta gaitasun berriak garatzeko aukera ere ematen die.
Europa Sortzailea kulturaren eta sorkuntzaren sektoreei laguntzeko programa nagusia da, eta Europar Batasunaren barnean horretarako berariaz diseinatuta dagoen programa bakarra. Europako kultura eta hizkuntza aniztasuna sustatzen jarraituko du programa berriak. Artistei, sortzaileei, kulturako profesionalei eta erakundeei mugez gaindi lankidetzan aritzen eta elkarrekin sortzen lagunduko die, ikus-entzule berrietara iritsiz, uneko erronka sozialei aurre eginez eta haien gaikuntzan lagunduz.
Europar Batasuneko Babes Zibileko Mekanismoaren xede nagusia EBko estatu kideen eta 6 estatu parte-hartzaileen lankidetza indartzea da babes zibilaren esparruan, hondamendien aurreko prebentzioa, prestaketa eta erantzuna hobetzeko.
Europar Batasunak, 2021-2027 hainbat urtetarako aurrekontu aldirako, Asilo, Migrazio eta Integraziorako Funtsa ezarri du, Batasunaren politika komuna garatzen laguntzeko asiloaren, immigrazioaren eta gizarteratzearen arloan, baita askatasun, segurtasun eta justiziarako gunea indartzeko ere, estatu kideen artean elkartasun eta erantzukizun banaketaren printzipioak aplikatuta betiere, baita hirugarren herrialdeekiko lankidetza printzipioak ere.
EBk laguntza humanitarioa ematen die hondamendi naturalek eta giza jatorrikoek eragindako pertsonei, bereziki biktima ahulenei.
Herritarrak, Berdintasuna, Eskubideak eta Balioak Programa aurreko bi finantzaketa programa elkartzearen emaitza da, hain zuzen ere, Eskubideen, Berdintasunaren eta Herritartasunaren Programa eta Herritarrentzako Europa Programa elkartzearena.
Programak lau helburu espezifiko ezartzen ditu:
- EBren balioak babestu eta sustatzea
- eskubideak, diskriminaziorik eza eta berdintasuna sustatzea, batez ere genero berdintasuna, eta genero ikuspegia integratzea eta bereizkeriarik eza integratzea sustatzea
- estatu kideetako herritarren arteko trukeak eta herritarren konpromisoa eta parte-hartzea sustatzea Europar Batasuneko bizitza demokratikoan, baita Europaren historia komunari buruzko kontzientziazioa ere
- indarkeriaren aurka egitea, genero indarkeria barne
Justizia Programaren xedea justiziarako gune europar bat garatzen laguntzea da, Batasunaren balioetan, zuzenbide estatuan eta elkarren aitortzan eta konfiantzan oinarrituta, batez ere justizia eskuragarri jartzea erraztuz eta justizia lankidetza sustatuz arlo zibil eta penalean, baita estatuetako sistema judizialen eraginkortasuna bultzatuz ere.
Programa berri hori, Herritarrak, Berdintasuna, Eskubideak eta Balioak Programarekin batera, Justizia, Eskubide eta Balioen Funtseko zati izanen da, eta gizarte ireki, demokratiko, anitz eta inklusiboak sustatzen lagunduko du. Halaber, herritarrak ahalduntzen lagunduko du, eskubide eta balioak babestu eta sustatzeaz gain, justiziarako gune europarra gehiago garatuko baitu.